Kwa mujibu wa hoja zilizowasilishwa na upande wa mashtaka, mama Sifa – anayejulikana kama mama mzazi wa Joseph Kabila – hakuwa mama yake wa kweli. Aidha, walidai kuwa uhusiano unaodaiwa kati ya Kabila na rais wa zamani Laurent-Désiré Kabila, ambaye aliuawa mwaka 2001, ulikuwa uongo uliotengenezwa makusudi ili kuhalalisha nafasi ya Joseph Kabila kama mrithi wa urais na kuimarisha utambulisho wake wa Kitunisia.
“Walienda mbali hadi kutengeneza hadithi ya kifamilia. Tunahoji uhalisia wa ukoo huu, ambao kwa mtazamo wetu uliundwa kwa sababu za kisiasa,” alisisitiza mmoja wa mawakili.
Ushuhuda wa karibu wa Mzee Laurent-Désiré Kabila
Mshauri wa karibu wa Joseph Kabila amefichua kuwa wakati wa vita vya ukombozi, Mzee Laurent-Désiré Kabila aliwahi kuwaambia wafuasi wake kuhusu siri kubwa. Inasemekana kwamba rafiki yake wa karibu, mpiganaji Mnyarwanda wa kabila la kitutsi, aliaga dunia vitani. Baada ya kifo hicho, Mzee Kabila aliamua kuasili (adopter) watoto wa rafiki huyo. Hata hivyo, bado haijulikani wazi ni watoto gani walikuwa wanazungumziwa. Kauli hii sasa inafungua mlango wa mijadala mipya kuhusu uhalisia wa ukoo wa Joseph Kabila na nafasi yake ya kisiasa baada ya kifo cha Mzee mwaka 2001.
Mashitaka ya usaliti na M23/AFC
Kesi hii inajikita zaidi kwenye tuhuma kwamba Joseph Kabila alihusiana moja kwa moja au kwa njia zisizo za moja kwa moja na waasi wa M23/AFC, kikundi kinachoshutumiwa kwa kuungwa mkono na Rwanda na kwa kusababisha maafa makubwa Mashariki mwa Kongo. Kwa upande wa Jamhuri, historia ya kifamilia ya Kabila na uhusiano wake wa karibu na Rwanda vinaongeza uzito wa tuhuma za usaliti wa taifa.
Mawakili wa Serikali wamesisitiza kwamba ni muhimu kujua asili ya kweli ya Joseph Kabila, kwa sababu ina uhusiano wa moja kwa moja na uhalali wake wa kisiasa na jukumu lake katika vita na migogoro inayoendelea hadi leo Mashariki mwa Kongo.
Mgawanyiko wa kisiasa ndani ya Kongo
Kesi hii imegawanya medani ya kisiasa ya Kongo.
- Wafuasi wa Kabila wanasema mashitaka haya ni njama za kisiasa za kumchafua na kufuta urithi wake kama rais aliyeiongoza nchi kwa zaidi ya miaka 18.
- Wapinzani wake wanaona kesi hii kama fursa ya kufichua ukweli uliokuwa umefichwa kwa muda mrefu na kutafuta haki kwa madhila ya vita na usaliti unaodaiwa kufanywa dhidi ya taifa.
Reactions za Kimataifa
- Umoja wa Mataifa (ONU) imesema inafatilia kesi kwa karibu, ikisisitiza umuhimu wa haki na uwazi. Msemaji wa MONUSCO alionya kwamba “sheria isiwe chombo cha kulipiza visasi vya kisiasa, bali lazima iwe njia ya kupata ukweli na maridhiano.”
- Umoja wa Afrika (UA) kupitia Tume yake ya Amani na Usalama umeonya kwamba kesi kama hizi zinaweza kuongeza mvutano wa kisiasa ikiwa hazitasimamiwa kwa uadilifu. Wameitaka serikali ya Kinshasa kuhakikisha kuwa mchakato wa kisheria unaheshimu viwango vya haki za binadamu.
- Rwanda, nchi inayotajwa mara kwa mara katika mashitaka haya, imekanusha madai ya ushirikiano na Kabila au uhusiano wowote na uasi wa M23/AFC. Msemaji wa Kigali alitoa tamko akisema: “Rwanda inatupilia mbali madai haya yasiyo na msingi, na tunasisitiza kuwa hatuna maslahi katika siasa za ndani za Kongo.”
Hatima ya Kesi
Kwa sasa, macho yote ya wananchi na jumuiya ya kimataifa yameelekezwa kwa Mahakama Kuu ya Kijeshi. Je, madai haya mazito yataungwa mkono na ushahidi thabiti, au yatabaki kama sehemu ya mvutano wa kisiasa unaoendelea nchini DRC?
Maswali makubwa yanayoendelea kugonga vichwa vya wananchi ni:
- Uhalisia wa ukoo wa Joseph Kabila ni upi?
- Je, urithi wake wa kisiasa uliundwa kwa msingi wa kweli au hadithi iliyotungwa?
- Na nafasi yake halisi ilikuwa ipi katika ushirikiano wa Kongo na Rwanda kupitia migogoro ya M23/AFC?
Kesi hii, ambayo imekuwa kitovu cha mijadala mikali, huenda ikaamua si tu mustakabali wa kisiasa wa Kabila, bali pia mwelekeo wa taifa lenye historia ndefu ya migogoro na mvutano wa kikanda.
