Pour répondre aux électeurs sollicitant la traduction du profil d’un bon candidat en diverses langues, le Centre africain de paix et gouvernance (CAPG) vient de mettre à la disposition du peuple congolais la version swahili intitulée « Sura ya Kandideti ou le profil d’un candidat » pour l’émergence d’un leadership utile.
Ci-dessous la version :
- Mchaguzi bora anapashwa kuwa na zamiri na kujuwa katika uchaguzi wake ni viogonzi gani inchi inahitaji. Kila mchaguzi bora ana itadjika ku juwa kama inchi yetu inalazima ya:
(1) Viongozi wenye maoni, wito na imani (wanao amini kuwa wana weza).
(2) Viongozi kamilifu wanaokuwa na uwezo, ujuzi wanahitajika ila hasa wale wanaweza kuleta jibu ifao kwa mahitaji ya raia
(3) Viongozi wenye tabia nzuri, si walevi wala walio pendeleya njiya sio alali na wenye kuheshimu sheria za inchi na wenye kujiheshimu pia
(4) Viongozi wanao penda inchi yao (wazalendo) na raia wenzao wakiwaheshimu watu wa inchi zingine bila ubaguzi na ambao wana weza kufunguwa inchi kushiriki vizuri na ma inchi zengine.
(5) Viongozi wanyenyekevu na wenye kusikiya malalamiko ya raia walio chini ya uongozi wao.
(6) Viongozi waaminifu, wenye kuongoka na walio na musimamo katika masemi.
2. Mchaguzi bora anapashwa ku kata kumchagua kandideti kama huu: Mchaguzi bora hatamchagua kandideti kwa sababu tu niwa jamaa yake, wala wa kabila yake ao kwani tuu ni wa jimbo lake. Ni uchaguzi ya ukabila ambao utaharibu mwenendo mzuri wa inchi.
Muchaguzi bora hawezi chaguwa kandideti kwasababu tuu alimupa chupa, franka, samaki, vitenge, mipiya yakuvaa, ao zawadi yoyote. Ni uchaguzi wa faida kwa muda mfupi inayo uwezo wakutiya maisha yake yote ku mukopo. Ivi alichaguwa pombe, franka, samaki, vitenge, mipiya yakuvaa, njo zimuongoze; na kwa iyo atateseka ku matokeyo ya chaguo lake.
Mchaguzi bora hatamchagua kandideti fulani kwa sababu mtu fulani alikuja mupendekeza akimuambiya chaguwa fulani, bila kujuwa kwa nini. Ni uchaguzi waku sukumwa na inamatokeyo mabaya mingi.
Mchaguzi bora hatamchaguwa mtu ambaye hamjuwi. Ni uchaguzi wa ujinga. Wa kandideti wanapachwa kujidjulisha na kudjulisha maono yao ju ya mwenendo bora wa inchi.
Mchaguzi bora atajizuwiza kuchaguwa kwajili ya usawa (kati ya mwanaume na mwanamke), mwanamke asiyejiheshimu, aongozaye maisha ya kumnyima. Ila atamchagua mwanamke mwenyi kuechimilika na mwenyi mwenendo bora.
Mchaguzi bora atajizuwiza kumchagua kandideti ambaye anayeishi mwenyewe inchini wakati jamaa lake lote lipatikanapo ugenini, ambako wamekwenda tafuta maisha bora. Ni kama wapenda feza tu. Kweli, kunakuwa katiyao wa chache walio tofauti.
Mchaguzi bora hatachagua mtu ambaye anamtambua kama hana tabia nzuri, manake anaye ishi hasa katika maisha ya usharati. Hata jizuwiza kuwasumbuwa wafanyakazi wenzake kwa kutaka kugeuza ofisi kuwa chumba cha ngono.
Mchaguzi bora hatamchagua kandideti ambae anapenda sana kubebwa kwenye tipoyi, hiyo ni namna yakuwazarau ndugu zake, na nialama kama ni aina ya kiongozi mubaya. Ni hali yaku wagandamiza na kuwafanya watumwa.
Mchaguzi bora hata mchagua kandideti anayetegemea mambo ya uchawi na mambo kama hayo. Watu wa aina hiyo, hawatakuwa na shukrani ama kuwapatiya ripoti kwa walio wachagua ila kwa wachawi ; muongozi ana shukrani kwa yule aliye mupa uongozi.
Mchaguzi bora hatamchagua kandideti ambae ni mlevi, anayepitisha wakati mingi ndani ya vibanda vya pombe. Ni mpenda raha ambaye hata pata muda unao itajika kwa kuwaza kwa adjili ya faida ya watu ambao anaongoza .
Mchaguzi bora hata mchagua kandideti ambaye anajulikana katika vitendo bya uporaji wa mali ya inchi.
Mchaguzi bora hata mchagua kandideti anayejulikana kuwa muuwaji na ambaye haku tubu.
Shurti ni kwamba watu ambao wana alikwa kuongoza wengine wana pashwa kuwa na tabiya nzuri zaidi katika eneo ambako wanaishi.
Ku juwa na ku julisha wengine wacaguzi kwa kutamani kuwa na uongozi bora itakayo leta suluisho kwa shida mbali mbali ya inci na raiya
CAPG / Shirika la raiya.
– Campeni Sote kwenye ucaguzi
